Parabank różni się od banku tym, że nie podlega prawu bankowemu i w związku z tym nie może świadczyć niektórych usług zarezerwowanych tylko dla banków. Należą do nich między innymi prowadzenie rachunków bankowych i udzielanie kredytów gotówkowych. Parabanki mogą za to oferować pożyczki.
Bank i parabank: podstawy prawne
Bank jest instytucją działającą w oparciu o przepisy ustaw i zezwolenia uprawniające do wykonywania czynności bankowych. Działalność banku kontrolowana jest przez Komisję Nadzoru Finansowego, a pieniądze klientów chronione są przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (wypłaca środki w przypadku ogłoszenia upadłości przez bank). Z kolei parabank nie posiada definicji prawnej, nieokreślone są też jego prawa i obowiązki. W rozumieniu ogólnym parabanki są instytucjami, które prowadzą działalność podobną do banków (na przykład udzielają pożyczek typu chwilówka), ale nie podlegają prawu bankowemu, tylko ogólnym przepisom prawa cywilnego.
Usługi zarezerwowane tylko dla banków
Prawo bankowe jasno określa wszystkie usługi, jakie bank może oferować swoim klientom. Są one zastrzeżone wyłącznie dla instytucji bankowych i nie mogą być wykonywane przez parabanki. Należą do nich:
• emisja papierów wartościowych,
• prowadzenie rozliczeń pieniężnych,
• wydawanie pieniędzy elektronicznych,
• czynności związane z otwieraniem akredytyw i udzielaniem gwarancji,
• udzielanie kredytów gotówkowych,
• prowadzenie rachunków bankowych,
• przyjmowanie wkładów pieniężnych oraz prowadzenie rachunków dla tych wkładów.
Parabanki i firmy pożyczkowe: co mogą oferować?
Parabanki mogą wykonywać tylko te czynności bankowe, które nie są ustawowo zarezerwowane dla banków. Do takich czynności zalicza się:
• udzielanie pożyczek gotówkowych,
• operacje związane z czekami i wekslami,
• wydawanie kart płatniczych,
• przeprowadzanie operacji na wierzytelnościach pieniężnych,
• udzielanie poręczeń i ich potwierdzanie,
• prowadzenie operacji związanych z wartościami dewizowymi,
• udostępnianie sejfów,
• przechowywanie papierów wartościowych i wykonywanie operacji zleconych związanych z ich emisją,
• pośredniczenie w przekazach pieniężnych.
Kredyt czy pożyczka: plusy i minusy
Według prawa udzielanie kredytów to usługa zarezerwowana wyłącznie dla banków. Parabanki mogą oferować swoim klientom jedynie pożyczki. Sztandarowym produktem parabanków są tak zwane pożyczki chwilówki. Są to pożyczki przyznawane błyskawicznie. W niektórych firmach pieniądze trafiają na konto klienta nawet w ciągu godziny. Formalności przy takiej pożyczce ograniczone są do minimum, a sama procedura ubiegania się o pożyczkę jest dużo mniej skomplikowana niż w banku (brak żyrantów, ograniczona weryfikacja zdolności kredytowej). Minusem pożyczek tego typu są jednak wysokie koszty. Produkty parabankowe są wysoko oprocentowane i mają wyższe od banków RRSO (rzeczywista roczna stopa oprocentowania, czyli całkowity koszt pożyczki). Dodatkowo bank jest w stanie udzielić kredytu na nawet kilkaset tysięcy złotych i rozłożyć jego spłatę na kilka lat, podczas gdy maksymalna kwota pożyczki w parabanku to zazwyczaj 3-5 tysięcy złotych udzielanych najczęściej na 30 dni.
Zobacz także: Pożyczki pozabankowe – rodzaje
